Λίγα Λόγια :

O Πύργος Σιδηροκαυσίων είναι μέρος ενός Βυζαντινού και Οθωμανικού οχυρωμένου οικισμού που από την αρχαιολογική υπηρεσία ονομάζεται «Μεσαιωνικό φρουριακό συγκρότημα των Σιδηροκαυσίων».
Στην εξιστόρηση για τον ξεσηκωμό της Χαλκιδικής το 1821, ο οικισμός αναφέρεται ως Κάστρο Ισβόρου.
Χαρακτηριστικό στοιχείο του οικισμού ήταν ότι απετέλεσε κέντρο μεταλλευτικής δραστηριότητας που γνώρισε μεγάλη άνθηση επί Τουρκοκρατίας.
*** Ιστορία του Πύργος Σιδηροκαυσίων
Το τοπωνύμιο «Σιδηροκαύσια» (που οι Τούρκοι το απέδωσαν «Σιδεροκάψι») απαντάται για πρώτη φορά τον 9ο αιώνα. Ήταν ένα από τα οκτώ χωριά της Χαλκιδικής που γνωρίζουμε ότι υπήρχαν την εποχή εκείνη.
Κατά την υστεροβυζαντινή περίοδο, μαζί με την περιοχή της Ιερισσού και και της Ρεβενίκιας (σημερινή Μεγάλη Παναγιά) αποτελούσαν το κατεπανίκιον της Ιερισσού ή της Αραβενικείας.
Στο μέρος αυτό υπήρχε κάποια μεταλλευτική δραστηριότητα ήδη από τους Ρωμαϊκούς χρόνους, η οποία όμως ατόνησε καθώς υπήρχαν πιο αποδοτικά μεταλλεία στην αχανή Ρωμαϊκή επικράτεια. Η μεταλλευτική παραγωγή επανέκαμψε κατά τον 9ο αιώνα όταν το Βυζάντιο είχε ήδη χάσει πολλά εδάφη.
Η μεγάλη άνθηση σημειώθηκε μετά την Οθωμανική κατάκτηση. Τον 15ο αιώνα λειτουργούσαν 500-600 καμίνια όπου γινόταν παραγωγή διαφόρων μετάλλων, κυρίως αργύρου και μολύβδου. Οι μεταλλωρύχοι ήταν υποχρεωμένοι να αποδίδουν στο Σουλτάνο το 1 στα 12 δράμια αργύρου της παραγωγής τους.
Ο πληθυσμός στα Σιδηκαύσια έφτασε τους 7000 αποτελούμενους από πολλές διαφορετικές εθνικότητες καθώς είχαν μεταφερθεί εκεί μεταλλουργοί από όλα τα Βαλκάνια, Εβραίοι, Αρμένιοι κλπ. Τον 16ο αιώνα επετράπη και η λειτουργία νομισματοκοπείου.
Όμως ακολουθεί μια περίοδος παρακμής κατά τον 17ο αιώνα λόγω της κακής οικονομικής κατάστασης της Οθωμανικής αυτοκρατορίας και λόγω της πτώσης της απόδοσης των μεταλλείων.
Πύργος Σιδηροκαυσίων
Πηγή : kastra.eu